Sự thật về cuộc sống ở Mỹ! – Bài 2

5. Nạn phân biệt chủng tộc

Mỹ là quốc gia đa sắc tộc, đa văn hóa. Tuy nhiên, ẩn sau đó là tình trạng phân biệt chủng tộc, đặc biệt là sự kỳ thị của người Mỹ da trắng với cộng đồng người Mỹ gốc Phi. Phân biệt chủng tộc ở Mỹ đã tồn tại từ thời thuộc địa, khi người Mỹ da trắng được trao các đặc quyền và quyền lợi hợp pháp hoặc xã hội, trong khi các quyền tương tự bị từ chối đối với các chủng tộc và dân tộc thiểu số khác.

Một trong những cú sốc văn hóa lớn nhất khi đến Mỹ chính là đối mặt với nạn phân biệt chủng tộc. Thực tế là người Việt nói riêng và người châu Á nói chung có sự khác biệt khá lớn với người Mỹ từ bề ngoài, dân tộc tính, tập tục sống, cách ứng xử,… Do đó, để được chấp nhận trong một cộng đồng hoàn toàn mới, hoàn toàn xa lạ là điều rất khó khăn.

Hẳn nhiều người còn nhớ George Floyd – người đàn ông da màu đã bị Derek Chauvin – một cảnh sát da trắng của Mỹ ghì cổ trong 8 phút, 46 giây khiến anh tử vong  năm 2020. Vụ việc đã gây ra làn sóng biểu tình “Black lives matters” trên toàn nước Mỹ trong suốt năm 2020 và 2021, gây nên phong trào quỳ gối trong các trận thi đấu thể thao tại khắp các giải đấu nổi tiếng trên hành tinh (Ngoại hạng Anh, Bundesliga, Laliga…), tiếp tục thổi bùng lên vấn đề nhức nhối đã tồn tại nhiều năm qua tại Mỹ

Theo nhiều chia sẻ từ những người Việt định cư tại Mỹ lâu năm, việc được người Mỹ “gốc” chấp nhận đã khó, để được một người nhập cư chấp nhận nhiều khi còn khó hơn. Lý do có thể là vì: Người Mỹ gốc ít nhiều họ đã có một cuộc sống ổn định, thoải mái, nên tâm lý của họ cũng dễ chịu hơn. Còn với những người nhập cư, có thể xem như một cô con dâu về nhà chồng, sau một thời gian chịu đựng hằng hà sa số các vấn đề thì nay đã được lên hàng “mẹ chồng”, do đó họ thường có tâm lý “chứng tỏ” bản thân để bù đắp lại những thiệt thòi trong quá khứ.

Ví dụ như khi đi thi bằng lái xe ở Mỹ, người Việt thường “chuộng” giám khảo “Mỹ trắng” hơn, còn giám khảo “Mỹ màu” thì thường làm gắt và đánh rớt nhiều hơn. Đi làm ở Mỹ cũng vậy, nếu làm cho một doanh nghiệp Mỹ, bạn sẽ được đảm bảo quyền lợi theo pháp luật, được thưởng nếu làm tốt; còn nếu làm cho một ông chủ nhập cư, bạn hãy chuẩn bị tinh thần để… bị đì, bị bớt xén tiền công, ép tăng giờ làm,… bằng đủ thứ mánh lới bi hài.

Tại sao nhiều người vẫn ở Mỹ?

Với nhiều điều không tiện ở nước Mỹ như vậy, nhiều người vẫn chọn nhập cứ sang Mỹ. Lý do nhiều người nói với tôi nhất là ở Mỹ, bạn có thể cảm thấy bạn thuộc về nơi này.

Ngược lại, nếu ở châu Âu, do phần lớn người dân ở một số nước là da trắng, nhiều người bảo với tôi rằng nếu bạn là người gốc Á, bạn có thể trở thành công dân nhưng thỉnh thoảng bạn sẽ có cảm giác như người ta vẫn đối xử với bạn như người nước ngoài.

Lý do khác là cơ hội nghề nghiệp. Những câu chuyện về “giấc mơ nước Mỹ” không phải không có cơ sở. Ở Mỹ, bạn đúng là sẽ có cảm giác bạn có thể trở thành bất kỳ ai, cho dù xuất phát điểm của bạn như thế nào.

Vì sự rộng lớn ở nước Mỹ, nếu bạn thất bại ở một thành phố, bạn có thể tìm kiếm ở cơ hội ở một thành phố khác”.

Một du học sinh vừa sang Mỹ gần một năm để sinh sống và học cao học tại bờ Đông chia sẻ cảm nhận của mình: “Mình học về chính sách công thì thấy ngoài việc nền kinh tế phát triển ra, xã hội Mỹ cũng vẫn chưa khắc phục được nhiều vấn đề xã hội mà mình vẫn phàn nàn ở nhà hay các nước nghèo khác (vệ sinh an toàn thực phẩm, nạn tảo hôn ở một số bang, rồi phân biệt chủng tộc vô hình nhưng vẫn hiện diện…).

Tình hình chính trị hiện tại cũng như chính sách nhập cư khiến mình cảm thấy nhiều khi không được chào đón ở đây (về mặt tâm lý).